Regelgeving voor grondwaterwinningen en bemalingen wijzigt

De Vlaamse Regering onderneemt stappen om het grondwater beter te beschermen. Dat doet ze door de regels aan te scherpen voor grondwaterwinningen en bemalingen en het aanpassen van de voorwaarden voor de lozing van bemalingswater. Die set van maatregelen heet de Grondwatertrein.

Wat er verandert

De wijzigingen gaan over thema’s zoals grondwaterwinning waaronder bemaling en drainage, circulair watergebruik, droogleggingsprojecten en geothermie. De belangrijkste elementen zijn:

• Invoeren van nieuwe definities en aanpassen van bestaande definities over bemalingen.
• Aanpassing van de algemene en sectorale VLAREM-voorwaarden voor bemalingen.
• Aanpassing van de indelingsrubrieken voor bemalingen.
• Uitzondering van de vergunningsplicht voor bepaalde tijdelijke en permanente bemalingen met specifiek gekoppelde voorwaarden.
• Verplichte peilsturing van bepaalde bemalingen om enkel het strikt noodzakelijke grondwater te onttrekken.
• Verstrenging van de bemalingscascade waarbij beperking, infiltratie en retourbemaling prioriteit krijgen.
• Verplichting tot het uitvoeren van analyses van bemalingswater in de buurt van potentieel verontreinigde locaties.
• Opnemen van nieuwe milieuvoorwaarden voor de lozing van bemalingswater. Bemalingswater wordt niet langer gezien als bedrijfsafvalwater, maar als een apart type afvalwater met bijhorende indelingsrubriek en milieuvoorwaarden voor lozing.
• Invoeren van een digitale rapportageverplichting van de opgepompte en terug in de ondergrond gebrachte debieten.
• Geldigheidsduur van grondwaterwinningen wordt vastgelegd: maximaal 5 jaar voor tijdelijke bemalingen en 20 jaar voor permanente bemalingen en “klassieke” grondwaterwinningen.
• Verduidelijking en aanpassing van de regelgeving voor grondwaterwinning voor thermische energieopslag om de energietransitie te stimuleren.
• Aanpassing van de voorwaarden voor lozingen in grondwater.

Wat betekent het voor vergunde en lopende projecten?

Verschillende bepalingen voorzien in een overgangsperiode voor reeds bestaande vergunningen, aktenames en exploitaties, om de exploitatie aan de nieuwe of aangepaste voorwaarden aan te passen. De overgangsmaatregelen zijn geval per geval te bekijken.

Wat betekent het voor nieuwe investeringen?

Een belangrijke stap vóór de uitvoering van een grondwaterwinning, blijft het doorlopen van het meldings- of vergunningentraject. De indeling van de bemaling (klasse 1, 2 of 3), hangt in belangrijke mate af van het bemalingsdebiet en de diepte van de grondwaterverlaging onder het maaiveld.

Naast het beantwoorden van een aantal technische en praktische vragen in de aanvraag van een omgevingsvergunning of de melding van een bemaling moet er ook gemotiveerd worden waarom bepaalde oplossingen niet haalbaar zijn.   

Een goed en vroegtijdig uitgevoerde bemalingsstudie, inclusief de eventuele impact op het milieu is dus een must. Het is uiterst belangrijk om vroeg in het proces de nodige onderzoeken en studies te laten uitvoeren en niet te wachten tot de uitvoeringsfase.