terug naar overzicht

Wijzigingen op komst op vlak van milieu

PFAS: EEN STAND VAN ZAKEN

Naast de stikstofproblematiek is er wellicht geen actueler thema dan alles rond PFAS, PFOS, PFOA, etc. In een eerdere nieuwsbrief gaven we u reeds een overzicht van alles wat u moet weten over dit thema.

De inventarisatie van de terreinen met een verhoogd risico op PFAS-verontreiniging is inmiddels uitgevoerd. Twee categorieën aan verontrustende locaties werden vastgelegd:

  • bedrijven waar PFAS worden/werden geproduceerd en gebruikt
  • brandweerterreinen en de sites waar industriële branden zijn geweest.

De kaart resulteert in rode, gele en groene zones:

  • Rode zone: hier gelden no regret-maatregelen;
  • Gele zones: hier dient nog een onderzoek gepland te worden of is een onderzoek lopende; in afwachting gelden tijdelijke no regret-maatregelen.
  • Groene zone: niet-verontreinigde locaties waar de no regret-maatregelen zijn afgeschaft.

De no regret-maatregelen hebben betrekking op verbodsbepalingen inzake voeding, grondwater, afval en hygiëne. Zo mag u o.a. in de rode zone geen eieren van eigen kippen eten, geen grondwater als drinkwater drinken enz.

Verder dient PFAS niet standaard bij elk oriënterend bodemonderzoek onderzocht te worden. OVAM heeft op 4 april een nieuwe richtlijn PFAS-onderzoek gepubliceerd, van kracht sinds 19 april 2022. Deze richtlijn dient als richtsnoer om na te gaan of PFAS als verdachte stoffen zijn te beschouwen bij de uitvoering van bodemonderzoeken of in kader van grondverzet. In het document is een overzicht opgemaakt van verdachte risicolocaties. Afhankelijk van de toekenning van het risico wordt verduidelijkt wanneer PFAS als verdachte stofgroep moet beschouwd worden.

Er worden verder richtlijnen meegegeven voor het nemen van staalafnames van PFAS en er wordt verwezen naar het tijdelijke normenkader van de OVAM ‘Toetsingswaarden voor PFOS en PFOA in bodem en PFAS in grondwater’ (publicatiedatum 04/04/2022).

WIJZIGINGEN IN DE BODEMWETGEVING

Vanaf 1 juli 2022 is een nieuwe standaardprocedure voor de uitvoering van een oriënterend bodemonderzoek van toepassing. De voornaamste wijzigingen hebben betrekking op:

  • Een bredere toepassing van het “administratief onderzoek”. Indien een risico-activiteit een beperkte kans heeft op een bodemverontreiniging is het mogelijk dit op te nemen in het bodemonderzoek zonder of met beperkte staalname van bodem of grondwater. Deze strategie is vanaf juli mogelijk in combinatie met andere strategieën.
  • Asbestverdachte bodemlagen onder verhardingen hoeven niet meer onderzocht te worden.
  • Recent is het mogelijk dat OVAM een oriënterend bodemonderzoek oplegt indien er aanwijzingen zijn van een ernstige bodemverontreiniging. Hiervoor werd een nieuwe beperkte onderzoeksstrategie ontwikkeld. Deze kan ook worden toegepast indien vrijwillig een bodemonderzoek wordt uitgevoerd voor nieuwe verontreinigde stoffen zoals PFAS.

Betreffende asbest neemt OVAM een nieuw standpunt in. Een volledige verwijdering van een asbestverontreiniging komt samen met een hoge en maatschappelijke kost. Hiervoor werd de code van goede praktijk voor de bepaling van de saneringsvariant aangepast. Een historische bodemverontreiniging met asbest wordt gesaneerd door isolatie. Deze isolatie kan gebeuren door het aanleggen van een leeflaag, een verharding of bebouwing. Voor nieuwe verontreinigingen met asbest, ontstaan na 28 oktober 1995, blijft de strategie ongewijzigd.

STOOMTOESTELLEN

In april 2022 werden twee nieuwe ministeriële besluiten gepubliceerd die de wetgeving inzake stoomtoestellen wijzigen. Op enkele punten zal er verandering te merken zijn, waaronder:

  1. De verlenging van de termijn tussen twee periodieke onderzoeken
    Voortaan kan het erkend organisme de termijn tot het uitvoeren van een volgend periodiek onderzoek verlengen. Dit kan mits de maximumtermijn niet wordt overschreden, én de veiligheid van het stoomtoestel daardoor niet in het gedrang komt. Het erkend organisme kan voorwaarden koppelen aan de toestemming tot verlenging.
  2. Gelijkstellen controle van de afstellen van veiligheidskleppen
    De controle van de afstelling van de veiligheidskleppen van de stoomgeneratoren en stoomvaten gebeurt binnen de termijn die gelijk is aan of korter is dan deze voor het periodiek onderzoek.
  3. Afschaffen kennisgeving aan de arbeidsinspectie
    De kennisgeving aan de arbeidsinspectie betreffende het proefstoken, het in gebruik nemen en het buiten gebruik stellen van stoomgeneratoren wordt afgeschaft.

 AANPASSINGEN CAPTATIE OPPERVLAKTEWATER VIA HET SCHEEPSVAARTDECREET

Begin mei 2022 werd het nieuwe Scheepvaartdecreet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het decreet creëert een algemeen regelgevend kader voor het beheer en het gebruik van de binnenwateren en de scheepvaart in Vlaanderen.

Belangrijk daarbij is dat, bij uitzonderlijk lage waterstanden, door de waterwegbeheerder of het havenbedrijf een tijdelijk verbod of een tijdelijke beperking van captatie kan opgelegd worden. Dit decreet is van toepassing vanaf 1 juni 2022, de verdere modaliteiten dienen nog opgenomen te worden in een nieuw uitvoeringsbesluit.


UPDATE FIT FOR 55: ENERGIEAUDIT

In de nieuwsbrief van januari 2022 werden de Vlaamse maatregelen toegelicht in het kader van de Europese Fit for 55. Inmiddels ligt de nieuwe ontwerpwetgeving met betrekking tot de verplichting inzake energieplanning klaar. Belangrijk hierbij is dat o.a. de exploitant met een totaal primair energiegebruik tussen 0,05 en 0,1 PJ/jaar uiterlijk op 1 april 2023 over een geldige energieaudit dient te beschikken. Exploitanten met een primair energieverbruik van 0,1 PJ/jaar en meer (energie-intensieve inrichtingen) dienden reeds over een geldige energieaudit te beschikken. De ontwerpwetgeving ligt momenteel ter goedkeuring bij de Raad van State.

ZONNEPANELEN OP DAKEN VOOR GROTE VERBRUIKERS

Dit jaar (mei 2022) keurde de Vlaamse Regering een voorstel goed van de Vlaams minister van Energie Zuhal Demir om grote industriële elektriciteitsverbruikers te verplichten om tegen 2025 zonnepanelen te installeren op een verplicht opgelegd minimum deel van hun dakoppervlakte. Dit kadert in het verder onafhankelijk worden van Russisch gas.

Concreet zal de verplichting gelden voor circa 2.500 industriële bedrijven (en 700 overheidsgebouwen). Het zijn de bedrijven die op jaarbasis minstens 1.000 Megawattuur elektriciteit van het net afnemen. Voor overheidsgebouwen gaat het om 500 MWh per jaar.

Bestaande installaties zouden ook meetellen om aan de (nog vast te leggen) verplichting te voldoen. Daarbij zullen er geen bepalingen worden vastgelegd wat eigendomsstructuren betreft of doorverkoop van de opgewekte stroom. Er zal rekening gehouden worden (via participatie in andere projecten) voor daken die omwille van stabiliteit, schaduw of andere redenen niet geschikt zijn voor de plaatsing van zonnepanelen.

Wat de timing betreft zou er een concreet voorstel worden opgenomen in het Verzamelbesluit VIII waar een eerste ontwerp en goedkeuring eerstdaags wordt verwacht (voor de zomervakantie).

CONCEPTNOTA BIJSTURING OMGEVINGSVERGUNNING

Vijf jaar na de inwerkingtreding van de omgevingsvergunning is de evaluatie van het inmiddels goed ingeburgerde instrument in de startblokken gezet. Met de conceptnota ‘Bijsturing van de regelgeving inzake de omgevingsvergunning’ lichtte de Vlaamse Regering in februari 2022 al een tipje van de sluier in de beoogde vernieuwingen. Onder andere volgende aanpassingen liggen momenteel op tafel:

  • Het onderscheid tussen de vereenvoudigde en gewone procedure zou verdwijnen. Er zou enkel een 'reguliere' procedure zijn. Hierbij wordt uitgegaan van een basis doorlooptermijn van 60 dagen, verlengbaar tot 120 dagen indien gepaard met een openbaar onderzoek;
  • Er zou gewerkt worden met modules die zorgen voor termijnsverlengingen (vb. voor wijzigingsverzoeken, administratieve lus);
  • Het invoeren van een mogelijkheid om een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen beperkt te wijzigen (naar analogie met het milieuluik);
  • Bijsturing van de lijst van klasse 1-bedrijven (hoofdzakelijk verschuivingen naar klasse 2);
  • Verruimen van de projecten waarbij geen administratief beroep mogelijk is (vb. op heden niet mogelijk voor de meldingen klasse 3);
  • ...

Een verdere timing omtrent de concrete aanpassingen en de mogelijke inwerkingtreding is nog niet gekend. Wel staat vast dat de huidige regelgeving volop geëvalueerd wordt, en dus mogelijk (grote) veranderingen ondergaat in de toekomst. We volgen dit verder voor u op.